دوره‌ي آموزشي 5 روزه‌ي «هدايت سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي به سوي اشتغال و كارشايسته»

3 شهريور 1390

پنج شنبه 25 اوت 2011 بوسيله ى گروه‌ نويسندگان

مركز بين‌المللي آموزش وابسته به سازمان بين‌المللي كار با ارسال نامه‌اي به مخاطبان خود از برگزاري يك دوره‌ي آموزشي در مورد «هدايت سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي به سوي اشتغال و كارشايسته»‌ [1] خبر داد.

خاطر نشان مي‌شود در سال‌هاي اخير مطالعات آكادميك گسترده‌اي در مورد نقش مثبت يا منفي سرمايه گذاري مستقيم خارجي در كيفيت توسعه و رشد كشورهاي ميزبان صورت گرفته است. ظاهراً نفس سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي به خودي خود منجر به ارتقاء اشتغال، انتقال مهارت و فناوري و ساير دستاوردهاي مثبت مورد انتظار در كشور ميزبان نخواهد شد، بلكه اهميت دارد كه جريان سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در هر كشور به كدام بخش هدايت شود تا بهترين نتايج را در پي داشته باشد. موضوع اين دوره‌ي آموزشي نيز بررسي همين مسائل است تا كشورهاي در حال توسعه بتوانند با تعديل در سياست‌هايشان جريان سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي را به بخش‌هايي هدايت و تشويق كنند كه بيشترين بهره و دستاورد را براي ايجاد اشتغال و كار شايسته در پي داشته باشد.

گفتني است كه زبان اين دوره‌ي آموزشي، كه روز‌هاي دوشنبه 2 تا جمعه 6 آبان 1390 در تورين ايتاليا برگزار خواهد شد، انگليسي است و هزينه‌ي تحصيلي و معيشتي شركت در آن دو هزار يورو است كه بايد از سوي شركت كننده پرداخت شود.

انتظار مي‌‌رود در ميان كساني كه از اين خبر مطلع مي‌شوند باشند افرادي كه اطلاعات اين دوره را به مسؤلان و علاقمنداني كه حضورشان در آن ضروري است برسانند.

برگردان فارسي بروشوري كه براي معرفي همين دوره‌ي آموزشي تهيه شده در ادامه تقديم مي‌شود:‌

گسترش عظيم سرمايه‌گذاري مسقتيم خارجي (س.‌م.‌خ) [2] در دو دهه‌ي گذشته مباحث گسترده‌اي را در مورد تأثير آن بر توسعه و رشد برانگيخته است. در ميان ساير جنبه‌هاي مربوط، اين مباحث مسائلي از اين دست را نيز در برمي‌گيرد كه س.‌م.‌خ چگونه و تا چه اندازه بر كميت و كيفيت اشتغال، دستمزد‌ها و بهوه‌وري كار در كشور ميزبان تأثي مي‌گذارد. شواهدي در مورد تأثيرات هم مثبت و هم منفي داخلي س‌م‌خ بر بازار‌هاي كار، بسته به نوع سرمايه‌گذاري، خصوصيات كارخانه، شرايط اقتصادي و فضاي كلي سياسي موجود است.

انگيزها ( بازار- /منبع- /اثربخشي-جويي) [3] و شكل ورود (سرمايه‌گذاري نيمه‌ شهري‌ [4]، ادغام‌ها يا اكتساب‌ها) س.‌م.‌خ به نحو چشم‌گيري اهميت مي‌يابد. از آنجا كه منافع س.‌م.‌خ به صورت خود به خودي و به طور يكسان در سراسر كشور، بخش‌ها و جوامع حاصل نمي‌شود، نوع و ترتيبات سياست‌هاي مربوط به سرمايه‌گذاري، تجارت، نوآوري و نيروي انساني نيز حياتي هستند. در اين رابطه، يك گزارش اخير كنفرانس ملل متحد در مورد تجارت و توسعه در مورد 48 كشور با كمترين توسعه‌يافتگي روشن مي‌سازد كه بسياري از اين كشورها چيز زيادي موج جهاني س.‌م.‌خ كسب نكردند و استدلال مي‌كند كه سياست‌ها بايد تمركز چنين سرمايه‌گذاري‌ها را به سوي ايجاد شغل و ارتقاء ظرفيت‌هاي بهره‌وري س‌م‌خ تشويق كنند

به طور كلي جريان س.‌م.‌خ تحت تأثير منفي ركود مالي جهاني سال 2008 قرار گرفته است. بعد از يك افزايش اندك در سال 2010 سرريز‌هاي جهاني بار ديگر در سال 2011 اوج گرفت و انتظار مي‌رود كه در 2012 بيشتر شود. چشم‌انداز عمومي واقعيت‌هاي گرايش‌هاي بخشي و منطقه‌اي متنوع را پنهان مي‌كند و از سوي عدم قطعيت‌ها تهديد مي‌شود،‌ اما نشان مي‌دهد كه اين بحران مانع جهاني‌‌گرايي توليد نشده است.

با اين همه، در يك منظرگاه پيچيده و متحول كه خصوصيتش افزايش قراردادهاي تجاري و سرمايه‌گذاي است (به عنوان نمونه بنگريد به پيگيري سياست سرمايه‌گذاري كنفرانس ملل متحد در مورد تجارت و توسعه، شماره 5 ارديبهشت 2011) و نبود يك رويكرد جهاني نسبت به سرمايه‌گذاري و توسعه، اين بحران نياز به سياست ملي و چارچوب‌هاي نظارتي قوي‌تري براي تركيب اثربخش دستاوردهاي سرمايه‌گذاري خارجي با نتايج معقول مورد تأكيد قرار داد. چنين بهبوودي،‌ همانطور كه «ميثاق جهاني مشاغل» سازمان بين‌المللي كار از آن حمايت مي‌كند، براي حركت سرمايه به سوي «يك تجارت اثربخش و خوب‌ تنظيم شده و بازارهايي كه به نفع همه عمل مي‌كنند، بدون حمايت‌گرايي اما با عنايت به وضعيت در كشورهاي با درآمد كم‌تر» حياتي است.

براي اين هدف، كشورهاي ميزبان بايد يك چشم‌انداز روش از نحوه سرمايه‌گذاري‌هاي بين‌المللي داشته باشند كه با راهبردهاي توسعه‌اي آن‌ها منطبق باشد، و س.م.خ بايد به وسيله‌ي يك چارچوب سياست ملي مناسب كه نتايج اشتغال و كارشايسته (متغيرهاي بازتاب‌دهدنده‌ي ايجاد اشتغال،‌ ارتقاء مهارت‌ها، بهبود بهره‌وري، و به‌سازي شرايط كار) را به حداكثر برساند مورد تشويق قرار بگيرد. مقامات كشور ميزبان و بنگاه‌هاي چندمليتي حقوق و الزام‌هاي خودشان را نيز دارند، كه نشان مي‌دهد سرمايه‌گذاري مسؤلانه‌تر انتظارات تمام ذينفعان را تأمين خواهد كرد.

در اين رابطه، پرسش‌هاي مطرح عبارتند از:

در مورد اثرات بازار كار بر سرمايه‌گذاري خارجي، از لحاظ كميت و كيفيت شغل، دستمزدها و ديگر اثرات اشتغالي چه چيزهايي مي‌دانيم و چه چيز‌هايي لازم بدانيم؟ چه چيزي اين نتايج را تعيين مي‌كند؟‌
دولت‌ها چگونه مي‌توانند سياست‌هاي خودشان را براي تقويت نظارت ضمن تسهيل و ترويج س.م.خ اشتغال‌خواه تعديل كنند؟
چه نوع مقررات و انگيزه‌ها‌يي لازم است تا سرمايه‌گذاري مولد را ترويج و سرمايه‌گذاران خارجي را تشويق كند تا با كارخانه‌هاي داخلي بيشتر همكاري كرده و زنجيره‌هاي ارزش افزوده و انتقال مهارت‌‌ها و فناوري‌ها را به‌هنگام‌سازي كنند؟
كمپاني‌ها مسائل مرتبط بآ كار و اشتغال را در بازنگري راهبردهاي سرمايه‌گذاري خود چگونه رتبه‌بندي مي‌كنند؟
بنگاه‌هاي چند‌مليتي چقدر در بهبود شرايط كار در كشورهاي ميزبان سهم دارند و دولت‌ها در هر دو كشور ميربان و ميهمان براي ترويج نمونه‌ي كارهاي خوب توسط بنگاه‌هاي چند‌مليتي چه مي‌توانند بكنند؟
كشورها و شركت‌ها براي برخورد با كاستي‌هاي كارشايسته چگونه مي‌توانند همكاري كنند؟

اين دوره‌ي بين‌المللي با تلاش براي (1) پركردن گپ‌ها در شناخت و ظرفيت ارزيابي علائم بازار كار و، (2) تبادل تجربه‌هاي خوب و استخراح درس‌هاي مفيد براي ارتقاء دستاوردهاي اشتغال و كار شايسته از تصميم‌هاي سرمايه‌گذاري با پرسش‌هاي بالا و ساير پرسش‌ها برخورد خواهد كرد.

هدف‌هاي آموزشي

هدف اين دوره سهيم شدن در گفتگو‌ها و ابتكارهاي معاصر با تمركز بر بازار كار و ظرفيت بالقوه‌ي توسعه‌ي سرمايه‌گذاري بخش خصوصي است. اين دوره براي تقويت ظرفيت ارزشيابي و مواجهه با تأثير سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي بر كيفيت شغل و شرايط كار در كشورهاي دل حال توسعه طراحي شده است.

به طور خاص‌تر، با شركت در اين دوره، شركت كنندگان:

در مورد ساختار و پويايي‌هاي س.م.خ بيشتر خواهند دانست.
از علائم متنوع بازار كار درك بهتري خواهند يافت.
در مورد روش‌هاي تحليلي ارزشيابي تأثيرس.م.خ بر كيفيت و كميت اشتغال خواهند آموخت.
نقش سياست‌ عمومي در جذب سرمايه‌گذاري اشتغال‌خواه را خواهند شناخت.
بينش‌ها و تجربه‌ها‌ي خوب براي سياست‌سازي عمومي/شركتي را كسب خواهند كرد.

گروه هدف

اين دوره طيفي از ذينفعان سرمايه‌گذاري و توسعه (تحليل‌گران و تصميم‌سازان) شامل: آژانس‌هاي ترويج سرمايه‌گذاري؛ مؤسسات مالي ملي/بين‌المللي؛ آژانس‌هاي توسعه‌اي بين‌اللملي؛ شركاي اجتماعي؛ انجمن‌هاي كسب‌وكار؛ سازمان‌هاي غيردولتي بين‌المللي و مؤسسه‌هاي پژوهشي و آموزشي را دربرمي‌گيرد.

برنامه

برنامه‌ي اين دوره به شرح زير سازماندهي شده است:

روز اول/تعاريف و چشم‌اندازهاي س.م.خ؛ س.م.خ براي توسعه

كليات دره
رده‌بندي س.م.خ: بعضي تمايزهاي مهم
چشم‌اندازها و گرايش‌هاي امروز در س.م.خ
ترويج س.م.خ براي توسعه
س.م.خ و سياست اجتماعي

روز دوم/س.م.خ، شغل‌ها و مهارت‌ها

س.م.خ و ايجاد شغل - روش‌هاي ارزشيابي و مسائل تفسيري
س.م.خ و انتقال مهارت و فناوري
س.م.خ: فرصت يا تهديد اشتغال؟ - مطالعه‌هاي موردي

روز سوم/مسائل مرتبط با كار در س.م.خ

س.م.خ چگونه بر كارگران تأثير مي‌گذارد؟ - مقدمه
مقررات كار در قراردادهاي مربوط به سرمايه‌گذاري
تأثير س.م.خ بر دستمزدها
شرايط كار و برون‌‌گذاري [5]

روز چهارم/ارتقاء نتايج كار شايسته از س.م.خ

چالش‌هاي فراراه دولت‌هاي ميزبان و ميهمان
چشم‌انداز كسب‌وكار
نقش همكاري بين‌المللي
ارتقاء نتايچ كارشايسته از س.م.خ (كارگروهي)

روز پنجم/جمع‌بندي‌ها و راه‌هاي آينده

ارتقاء نتايج كارشايسته از س.م.خ (كارگروهي ادامه)
جمع‌بندي
ارزيابي دوره

روش‌شناسي

اين دوره مخاطب‌-محور [6] است. يك رويكرد كاملاً مشاركتي اتخاذ خواهد شد تا مداخله‌ي فعال تمام شركت‌كنندگان و تبادل سازنده‌ي ايده‌ها و اطلاعات را تضمين كند.

اين دوره سخنراني‌هاي افراد كارشناس، بحث عمومي، ويديو كنفرانس، زمان‌هاي تعامل و كارگروهي در مورد موضوع‌هاي منتخب را تركيب خواهد كرد. مجموعه‌اي از كارشناسان سازمان بين‌المللي كار و مربي‌هاي مركز بين‌المللي آموزش اين دوره‌ را تسهيل خواهند كرد.

در انطباق با رويه‌هاي مركز تورين، در پايان برنمه يك امتحان ارزيابي براي تعيين ارتباط مفاد دوره با نيازهاي شركت كنندگان و اثربخشي روش‌شناسي و اقلام مورد استفاده در تحقق هدف‌هاي تربيتي دوره برگزار خواهد شد.

زمان و مكان

اين دوره از24 تا 28 اكتبر 2011 (دوشنبه 2 تا جمعه 6 آبان 1390) در مركز بين‌المللي آموزش سازمان بين‌المللي كار در تورين (ايتاليا) برگزار خواهد شد.

هزنيه و امور مالي

اين دوره پولي است. كل هزينه‌ي آن 2000 يورو شامل موارد زير است:

هزينه‌هاي تحصيلي شامل هزينه‌هاي تدوين و مديريت برنامه، استفاده از كلاس‌ها و ابزارهاي آموزشي، تداركات اداري، مربي‌ها، و پشتيباني‌هاي اداري و دبيرخانه‌اي (1040 يورو)؛
مخارج معيشتي شامل تخت خواب و صبحانه، دو وعده غذا، لباسشويي، بيمه، حداقل مراقتب‌هاي بهداشتي، فعاليت‌هاي اجتماعي فرهنگي و يك شام به افتخار دوره (960 يورو).

لطفاً توجه داشته باشيد كه اين هزينه‌ها شمال هزينه سفر بين منزل شركت‌كنندگان تا محل برگزاري دوره نمي‌شود.

سازماندهندگان در وضعيتي هستند كه تعداد معدودي فلوشيپ به نامزدهاي منتخب ارايه دهند.

روش ثبت نام

علاقمندن داخل كشور براي بهره‌مندي از تسهيلات كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران جهت ثبت نام در اين دوره مي‌توانند با آقاي مهندس محمد عطارديان دبيركل اين كانون عالي تماس بيگرند.

در نظر داشته باشيد كه فرصت نهايي براي ثبت نام در اين دوره 9 سپتامبر 2011 (جمعه 18 شهريور 1390) است.

[1] Foreing Direct Investment: Making it functin for employment and decent work

[2] Foreing Direct Investment (FDI)

[3] (market-/resourse-/efficiency-seeking)

[4] greenfiled

[5] offshoring

[6] learner-centred